आर्याने सांगितलेल्या एकूण वर्णनानुसार तिच्या पप्पांची शिस्त आणि बाकीच्या गोष्टींचा विचार केला तर ते आमच्या लग्नाला सहजासहजी परवानगी देतील याबाबत मला शंकाच होती. आर्याने खूप प्रयत्नांनी आमच्यात एक मिटींग अॅरेंज केली. मिटींग यासाठी म्हटले की तिने त्या कार्यक्रमासाठी कसे यायचे यावरून मला दमच दिला होता. फॉर्मल कपडेच घालून ये, राऊंड नेकचा टीशर्ट तर चुकूनही घालू नकोस, पप्पांना तो अजिबात आवडत नाही. चप्पल घालून येऊ नकोस, ते ही पप्पांना आवडत नाही. अमके नको तमके नकोच्या त्या पाढ्यात तिच्या पप्पांच्या भीतीने मी तर रंगही विसरलो आणि जॉब इंटरव्युव्हला जातात तसा स्वच्छ पांढरा शर्ट घालून जायचे ठरवले. अगदी टायच घालून जाणार होतो पण टाय घालून बाईकवरून जाणे बरे दिसले नसते म्हणून तो बेत मी रद्द केला.
खरं म्हणजे गर्लफ्रेंडच्या पप्पांना भेटणे म्हणजे एखाद्या जॉब इंटरव्युव्हपेक्षा कठीण काम आहे. समजा एखाद्या इंटरव्युव्हमध्ये आपण फेल झालो तर दुसर्‍या कंपन्यांचे रस्ते आपल्यासाठी मोकळे असतात पण गर्लफ्रेंडच्या अफेअरबाबत हा नियम लागू होत नाही. तिथे दोनच पर्याय असतात, पास किंवा फेल. आपल्याला जर आपली आवडती बार्बी पाहिजे तर काहीही झाले तरी तिच्या पप्पांबरोबरचा इंटरव्युव्ह पास करावाच लागतो. एकतर पप्पा आर्मीमध्ये कर्नल पदावरून रिटायर झालेत हे दहावेळा सांगून आर्याने माझी भीती वाढवली होती. काही चुकले तर उगाचच गोळी वगैरे मारायचे अशी भीती मनात बसली होती. रिटायरमेंटनंतरचे आयुष्य बायको आणि एकुलती एक मुलगी यांच्याबरोबर निवांतपणे घालवायचे म्हणून ठाण्यात एक छानपैकी बंगला घेऊन त्यांचे कुटुंब सुखाने रहात होते.
तिचे पप्पा एकदम शिस्तप्रिय होते. सकाळी बरोबर पाचला उठून मॉर्निंग वॉकला जाणे हा त्यांचा नियमच होता. अगदी मुसळधार पाऊस पडत असला तरीही ते जात असत. हे वेळापत्रक बरीच वर्षे मोडले नव्हते. वेळेच्या बाबतीतही ते अगदीच काटेकोर होते. कुणीही भेटायची वेळ चुकवली की त्यांना अजिबात आवडत नसे. आयुष्याबद्दल त्यांची विशिष्ठ तत्वे होती आणि त्यांना तशी तत्वे सांभाळून आयुष्य जगणारा जावईच हवा होता. त्यांची ती विशिष्ठ तत्वे माझ्याकडे असण्याचा प्रश्नच नव्हता पण तरीही जुगार खेळणारे पाहुया एकदा डाव लावून या विचाराने प्रत्येकवेळी नव्याने जुगार लावतात, तसे मी आर्याच्या बाबतीत नशीब आजमवायचे ठरवले.
तरीही धाडस करून मी निळी जीन्स, तिच्या पप्पांचा नावडता कलर माहित नसल्याने कलरची भानगडच नको म्हणून स्वच्छ पांढरा शर्ट व तपकिरी कलरचा बेल्ट घातला. चांगल्या इंप्रेशनसाठी मस्त परफ्यूम हवा होता जो मी नुकताच आणला होता. शर्टावर गडबडीने स्प्रे केल्यावर मागे त्याचे डाग उठणार नाहीत अशा बेताने मी तो खूप काळजीपूर्वक तीन ठिकाणी स्प्रे केला. एवढी सगळी तयारी झाल्यावर मग तिच्या घराकडे जायला निघालो. कधी नव्हे ती रस्त्यात एक गाय दिसली. बरेच लोक तिला नमस्कार करत होते. एकाच ठिकाणी तेहतीस कोटी देव भेटले म्हणजे मेगा आशिर्वाद मिळवायला ही चांगलीच संधी होती. लगेच माझ्यातला याचक जागा झाला आणि बाईकवरून जाता जाताच तिला स्पर्श करून मी ही नमस्कार करून घेतला. मी ज्या कार्याच्या उद्देशाने घरातून निघालो होतो, त्या कार्यात काहीजरी झाले तरी यश मिळायला हवे होते.
बंगल्याच्या रॉट आयर्नच्या मजबूत गेटमधून मी बाईक आत घेऊन पार्क केली. माझे हसतमुखाने स्वागत झाले, अर्थातच आर्या माझ्या वाटेकडे डोळे लावून बसली होती. घरी घातलेल्या साध्या कपड्यातही ती खूप सुंदर दिसत होती. पण तिच्या सौंदर्यावर फिदा होऊन रोमँटिक होण्यासाठी ही वेळ योग्य नव्हती. एकंदरीत सामोरे जायला लागणारा प्रसंग बाका असल्याचे मी मनातल्या मनात घोकत होतो. प्रसन्न चेहर्‍याने घराचा दरवाजा उघडून तिने मला आत घेतले आणि हॉलमधल्या सोफ्यावर बसायला सांगून माझ्याशी एकही शब्द न बोलता एचआरवाले इंटरव्युव्हसाठी आलेल्या कँडीडेटला एका ठिकाणी बसायला सांगून गायब होतात, तशी ती गायब झाली. बराचवेळ कुणीच माझ्याकडे फिरकले नाही. अशा टेन्शन वाढवणार्‍या ठिकाणी एकट्याला सोडल्याने माझा नर्व्हसनेस वाढत होता. बसल्या बसल्या काय करावे ते समजत नव्हते म्हणून मी हॉलचे निरीक्षण करायला लागलो.
हॉलमध्ये समोरच्याच भिंतीवर लावलेला तिघांचा मोठा फॅमिली फोटो कुणाचेही लक्ष वेधून घेईल असा होता. फोटोतली आर्या आठवी नववीत असावी. खूप क्युट दिसत होती. आपले सिलेक्शन बहुधा उत्कृष्ट या प्रकारातच मोडते. तशा परिस्थितीतही मला माझ्या सिलेक्शनबद्दल अभिमान वाटला. काही लोकांचे कर्तृत्व चेहर्‍यावरून ओसंडून वहात असते, तसे तिच्या पप्पांचे होते. चेहर्‍यावरच्या आत्मविश्वास आणि तेजावरूनच ते नोकरीत कुठल्यातरी चांगल्या पदावर आहेत ते पटकन समजून येत होते. पण त्यांच्या चेहर्‍यावरची जरब आणि पिळदार मिशा कुणालाही भीती वाटेल अशाच होत्या.
घराचे मार्बल फ्लोअरिंग एवढे स्वच्छ होते की माझा चेहरा मी त्यात पाहू शकत होतो. घर हस्तकलेच्या अनेक आर्टिकल्सनी सजवलेले होते. खिडकीत अडकवलेल्या विंडचाईमचा वार्‍याच्या झुळकेसरशी होणारा नाजूक किणकिणाट कानांना आल्हाददायक वाटत होता. हॉलची शोभा वाढवणारे शोकेस वेगवेगळ्या बक्षिसांनी भरले होते. त्यातली बरीच बक्षिसे आर्याची असावीत कारण हँडरायटिंग, सायन्स असे काहीसे लिहील्यासारखे दिसत होते. त्यातला एक कप्पा मात्र मिलीटरीतल्या आर्टिकल्सचा होता, तो तिच्या पप्पांचा असावा. छोटी छोटी मेडल्स नीट ओळीने सजवून ठेवली होती. बाजूला कसलेतरी बक्षिस घेतानाचे दोन तीन फोटो होते, मिशांवरून ते तिच्या पप्पांचे आहेत ते समजत होते. मी बराच प्रयास करून तिथे एखादी रायफल, गन किंवा कमीतकमी बंदुकीतल्या गोळ्या तरी दिसतात का ते पहात होतो, पण त्यापैकी काहीही न दिसल्याने थोडा रिलॅक्स झालो.
मला एकट्यालाच हॉलमध्ये बसवून हे लोक उगाचच माझा नर्व्हसनेस वाढवत होते. घरी गेलोय तर कमीतकमी कसा पोहोचलास अशी विचारपूस करायला आर्याने तरी यायला हवे होते पण ती ही केव्हापासून गायब होती, तो कदाचित त्यांच्या प्लानचा भाग असावा. थोड्या वेळाने तिची आई हातात चहाच्या कपाचा ट्रे घेऊन आली. त्यांच्या प्रसन्न चेहर्‍याने माझ्या मनावरचा ताण कमी होऊन मी जरा नॉर्मल झालो आणि प्रसंगाचे दडपणही थोडे कमी झाले.
“कसा आहेस समीर?”
“मस्त आहे आंटी, तुम्ही कशा आहात?”
काही न बोलता हसतमुखाने त्यांनी चहाच्या कपाचा ट्रे माझ्यासमोर धरला. मी ट्रे मधून एक कप उचलल्यावर तो ट्रे बाजूला ठेऊन आंटी माझ्या समोरच्या सोफ्यावर बसल्या. मी मनातल्या मनात देवाची प्रार्थना करायला लागलो. गरमागरम चहाची पहिली सिप घेणार एवढ्यात हॉलमध्ये तिचे पप्पा आले. मी ताबडतोब हातातला कप बाजूला ठेवला. त्यांना काहीही ग्रीट न करता टपरीवर पितात तसे चहा पिणे रुक्ष वाटले असते. आदर किंवा भीती काहीही म्हणा, पण वर्गात टिचर आल्यावर उठून उभे रहातात तसा मी उभा राहिलो.
“हॅलो अंकल…”
“बस बेटा.”
त्यांनी परवानगी दिल्यावर मी बसलो. आंटीच्या बाजूला बसून त्यांनी ट्रेमधून चहाचा कप उचलला आणि मलाही ते चहा घे म्हणाले. मी चहाचा कप घेतला आणि त्याचा आवाज होणार नाही अशा बेताने प्यायला लागलो. तरीही चहाचा चटका बसलाच. पण मी तसे दाखवले नाही. उगाच अंकल माझी तुलना छातीवर गोळ्या झेलणार्‍या सैनिकांशी करून मला साधा गरम चहादेखील सोसत नाही या कलमाखाली रिजेक्ट करायचे ही भीती होती. अंकल चेहर्‍यावरची एकही रेष न हलवता सर्कशीतल्या प्राण्याकडे पहातात तसे माझ्याकडे पहात होते. एखाद्याकडे एवढे निरखून पहाणे त्यांना चुकीचे वाटत नव्हते. मी शक्य तेवढा सभ्य भाव तोंडावर आणायचा प्रयत्न करत होतो. आर्या एव्हाना कपडे बदलून हॉल व बेडरुमच्या दरवाजामध्ये उभा राहून माझी कशी फजिती होत आहे त्याची मजा घेत होती. तिच्याकडे मी नंतर पहायचे ठरवले.
“मग आज कसे येणे केले आमच्याकडे?” पप्पांनी पहिल्या ओव्हरपासूनच बाऊंसर मारायला सुरवात केली. त्यांनी असा प्रश्न विचारल्यावर आर्याने घरी सांगितले आहे की नाही अशी एक जीवघेणी शंका डोक्यात येऊन गेली. मी तशाही अवस्थेत आर्याकडे एक प्रश्नार्थक कटाक्ष टाकला पण तिने नजरेनेच ‘काही काळजी करू नकोस. असेच विचारतायत ते…’ असे सांगितले. म्हणजे तिने घरी कल्पना दिली होती.
“तुमच्या या बदमाश मुलीनेच मला घरी यायला सांगितले होते.” असे माझ्या तोंडात आले होते पण नर्व्हसनेसमुळे काही बोलू शकलो नाही.
“आजकाल आर्या सतत तुझ्याबद्दल बोलत असते.” शेवटी आंटीच माझ्या मदतीला आल्या. काहीही असो, शेवटी आईलाच जास्त काळजी असते. आपल्या मुलांच्या चुका, त्यांच्या निर्णयांचे समर्थन, त्यासाठी लागणारा वडिलांचा होकार किंवा पाठिंबा मिळवून द्यायला खरोखर एक आईच हवी. तिला सारे काही बरोबर समजते.
मम्मी असे बोलल्यावर आर्या माझ्याकडे पाहून हसत होती आणि पप्पा समोर असताना त्यावर काय बोलावे ते मला कळत नव्हते. संभाषणाला सुरवात होतच होती एवढ्यात काहीतरी विसरल्याचा भाव चेहर्‍यावर घेऊन आम्हांला हॉलमध्ये सोडून आंटी किचनमध्ये गेल्या. पाठिंबा देणारे कुणी नसल्याने मी पुन्हा गप्प झालो. बोलण्यासाठी आंटी ठीक होत्या, त्यांच्याबरोबर बोलताना कसलीही भीती वाटत नव्हती पण पप्पा दिसायलाच एवढे रागीट होते की त्यांच्याबरोबर काय बोलावे ते कळत नव्हते. माझा नेहमी असा लोच्या होतो. म्हणजे खूप वडिलधारी माणसे भेटली की त्यांच्याशी नेमके कोणत्या विषयावर आणि काय बोलायचे तेच समजत नाही.
पण मला जास्तवेळ वाट पहावी लागली नाही. रव्याच्या लाडवाची प्लेट घेऊन त्या लगेच परत आल्या. त्यांनी तोंड गोड करायला मिठाई आणली म्हणजे विदाऊट इंटरव्युव्ह आमचे खरेच फायनल झाले की काय ते माझे मलाच कळेना. रिटन टेस्ट न देताच इंटरव्युव्ह पास होण्यासारखा हा प्रकार वाटला. जनरली एखादी गोष्ट डन झाली की आनंद साजरा करायला मिठाई वाटतात. एकंदरीत प्रसंगच तसा होता. त्यांनी लाडू आणल्यावर मी नेमके खुश व्हायचे की नाही ते मला कळेना आणि मी गोंधळून गेलो.
एकतर सकाळी मी नाष्ता केला नव्हता, त्यामुळे जोराची भूक लागली होती. शिवाय आर्याने बोलवले आहे आणि घरी गेल्यावर ती काही खाल्ल्याशिवाय सोडणार नव्हती याची मला खात्री होती. पण समोर अशा गोष्टी घडत होत्या की नाष्ता लवकर येईल असे वाटत नव्हते आणि पोटात कावळे ओरडायला लागले होते. बाकीचा नाष्ता कधी येईल तेव्हा येईल, तोपर्यंत त्या प्लेटमधले दोन लाडू उचलून पटकन तोंडात टाकावेत असे वाटत होते पण अंकल समोरच बसल्याने भूकेला आवर घालावा लागत होता. अजूनही ते माझ्याकडेच पहात होते, त्यावरून माझी कपडे ठीक नाहीयेत की आख्खा मीच ठीक नाही ते एक समजायला मार्ग नव्हता.
अंकलनी आर्याला हाक मारून माझ्या बाजूला येऊन बसायला सांगितले. ती थोडीशी लाजतच येऊन माझ्या बाजूला दोघांमध्ये सुरक्षित अंतर राहील अशा बेताने बसली. तिच्या चेहर्‍यावर अशा प्रकारची एक वेगळीच लज्जा मी पहिल्यांदाच पहात होतो. नशीब, अंकलनी तिला माझ्या बाईकवर बसलेले पाहिले नव्हते म्हणून एक बरे झाले. नाहीतर अंकलना आय स्वेअर, नक्कीच चक्कर आली असती. आर्या बाईकवर बसताना मला नको इतकी बिलगून बसायची. ती सोफ्यावर माझ्या बाजूला येऊन बसल्यावर माझा नर्व्हसनेस अजूनच वाढला. तिथे अंकल आणि आंटी नसत्या तर मी तो मोमेंट वेगळ्या अर्थाने एन्जॉय केला असता. आर्या आणि माझ्याकडे एकटक पाहून कपल कसे दिसेल ते अंकल पहात असावेत. मला मात्र आंटी आणि अंकलचे कपल घाबरवणारे वाटत होते. आंटी चेहर्‍यावरूनच सोज्वळ आणि प्रेमळ वाटत होत्या पण अंकल मात्र खूप रागीट वाटत होते. देव जाणे आर्या त्यांना कशी घाबरत नव्हती!
क्रमश:
©विजय माने, ठाणे.
